เรื่องและภาพ : ศิริลักษณ์ ภู่วาว
TCDC ขอนแก่น ภายใต้การดำเนินงานของสำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจสร้างสรรค์ (องค์การมหาชน) ขอนแก่น ขอพาทุกคนไปรู้จักกับกิจกรรม Lifebrary ห้องสมุดชีวิต กิจกรรมที่ได้รับแรงบันดาลใจจาก Human Library หรือ ห้องสมุดมนุษย์ มูลนิธิ Roskilde ประเทศเดนมาร์ก แต่มีการปรับรูปแบบให้เหมาะสมกับความเป็น TCDC มากขึ้น โดยนำเจ้าของธุรกิจสร้างสรรค์ตัวจริง เสียงจริง มานั่งตอบทุกข้อสงสัยแบบตัวต่อตัว ในธีม “อาชีพนี้ก็มีด้วยหรอ?” หมวดหมู่ “ธุรกิจรับจ้างสร้างสรรค์”
ธุรกิจรับจ้างสร้างสรรค์ ที่ทำให้ลูกค้าสะดวกสบายกว่าที่เคยหรือการจ้างงานที่เป็นไปได้มากกว่าแค่การจ้างงาน หลายคนอาจคุ้นตาเพจรับจ้างเหล่านี้ แต่เคยสงสัยไหมว่าใครคือผู้อยู่เบื้องหลังธุรกิจสุดครีเอทเหล่านี้ ?
“OKAS - โอกาส ขอนแก่น”
โอกาส ไม่ได้เกิดขึ้นเอง เเต่เราทุกคนคือผู้ร่วมสร้าง OKAS
จ้างงานกลุ่มคนเปราะบางเพราะการมีงานทำคือศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์
คุณเบญจมาศ ชุมตีนอก หรือพี่จุ๋ม ผู้ที่ทำงานกับกลุ่มคนไร้บ้านและกลุ่มคนเปราะบางมาอย่างยาวนานในจังหวัดขอนแก่นอีกทั้งยังเป็นผู้ก่อตั้งบริษัทโอกาสเป็นการรวมกลุ่มคนเหล่านี้เพื่อที่จะสร้างอาชีพ รายได้ให้กับพวกเขา เช่นการรับจ้างทำความสะอาด งานบ้าน งานสวน หรือแรงงานจิปาถะ อีกทั้งเป็นการสร้างโอกาสในการมีอาชีพและลดความเหลื่อมล้ำในสังคม
เพจ OKAS - โอกาส คืออะไร มีจุดเริ่มต้นยังไง ?
พี่จุ๋มทำงานกับกลุ่มคนไร้บ้านมาประมาณ 4-5 ปี มันทำให้เธอค้นพบสิ่งหนึ่งตลอดระยะเวลาการทำงานในเส้นทางนี้คือ “การสร้างรายได้ให้กับพี่น้องคนไร้บ้าน” มันเป็นสิ่งที่ควรพัฒนาและต่อยอดไปให้ไกลเท่าที่จะทำได้ ควบคู่กันกับการที่เธอลงพื้นที่เพื่อเก็บข้อมูลของพี่น้องคนไร้บ้านแล้วสิ่งที่พวกเขาเหล่านั้นสะท้อนให้เธอฟังคือการที่ถูกจ้างงาน แต่โดนโกงค่าจ้าง เธอเลยคิดว่าหรือการที่เราหางานมาให้มันยังไม่สุดทาง ถ้ามองในมุมกลับกันเราเปลี่ยนตัวเองให้มาเป็นกลุ่มก่อตั้งบริษัทเพื่อเลือกรับงานในส่วนนี้ให้กับพี่น้องอีกทั้งเรายังสามารถกำหนดราคาขั้นต่ำในแต่ละงาน จึงได้คุยกันกับทีมและลองไปปรึกษากับนักธุรกิจรุ่นใหม่ในขอนแก่นเรื่องการเป็นตัวกลางให้กับกลุ่มคนไร้บ้านเพื่อหางานพร้อมกับการต่อรองค่าจ้างที่เป็นธรรม ไม่เพียงเท่านี้กลุ่มโอกาสมีการคัดสรรทักษะของแต่ละคนให้เหมาะสมกับงานนั้นๆ มีการพัฒนาทักษะของคนกลุ่มนี้ก่อนที่จะออกไปทำงานจริงเธอพยายามสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับการทำงานให้กลุ่มคนไร้บ้านจนสุดท้ายแล้วเกิดเป็นแพลตฟอร์มเพจ OKAS -โอกาส ขึ้นมา“มันท้าทายตัวเราและยังได้พัฒนาคนอื่นไปด้วย”
มือใหม่ที่ต้องเรียนรู้ เพิ่มทักษะ เสริมศักยภาพ
จากจุดเริ่มต้นที่พี่จุ๋มได้เล่าให้เราฟัง เธอบอกว่าตัวเองยังเป็นมือใหม่สำหรับการทำธุรกิจเพื่อสังคม ต้องพยามเสริมศักยภาพ ทักษะต่างๆด้านธุรกิจอยู่เสมอ หาในสิ่งที่เราไม่รู้ แล้วเอาความรู้นั้นมาใช้จริงเพื่อเสริมทักษะให้ตัวเราเอง เธอได้ยกตัวอย่างให้เราได้ฟังว่าการรับหน้างานของลูกค้าเราต้องวางระบบแอดมินให้เป็นมาตราฐานซึ่งมันเป็นเรื่องใหม่สำหรับเธอที่ทำงานด้านพัฒนาสังคมมาตลอดระยะเวลาหลายปี ถามตัวเองทุกวันว่าจะทำได้มั้ย แต่ด้วยพื้นฐานนิสัยส่วนตัวเป็นคนที่ชอบทำงานท้าทายทำให้ระหว่างทางมันเหมือนการได้เรียนรู้มากกว่า เธอพยายามทำให้ธุรกิจมันแตกต่างมากกว่าการรับจ้างทั่วไปเช่น การให้กลุ่มคนไร้บ้านเป็นไกด์นำเที่ยว แต่เที่ยวในที่นี้คือแบบ Hidden Town เป็นการเที่ยวเมืองในอีกมุมมองหนึ่ง สิ่งที่ OKAS -โอกาสกำลังทำและพัฒนาอาจจะไม่ได้กำไรที่มากเหมือนธุรกิจอื่นๆ แต่พี่จุ๋มและทีมก็พยายามหาวิธีที่จะไม่ให้เกิดการขาดทุนมากเกินไปและกลุ่มคนไร้บ้านก็ยังมีเงินมีอาชีพในการเลี้ยงปากท้องของตัวเขาเอง
ความหลงใหลและความประทับใจที่มีต่อธุรกิจที่ทำ
พี่จุ๋มหลงใหลในความท้าทายของการทำธุรกิจนี้เพราะมันเหมือนทำให้เธอได้เจอกับอะไรใหม่ๆและได้พัฒนาตัวเองอยู่เสมอ มีประโยคขำๆที่เธอเล่าให้เราฟัง จากคนที่ทำงานสายสังคมพอได้มาจับงานสายธุรกิจมีเงินโอนเข้าบัญชีเยอะๆ เรารู้สึกชื่นใจมาก มีคนถามเธอเยอะมากว่าทำธุรกิจแบบนี้จะได้เงินเยอะหรอจะรวยไหม แต่คำตอบที่เธอบอกคือ “มันไม่รวยหรอก แต่การเห็นคนได้งาน มีเงินใช้ เขาสามารถดูแลตัวเองได้ สำหรับเธอมันก็เพียงพอแล้ว เพราะโอกาสมันมีไว้ช่วยเหลือคน”
รับจ้าง - Rub Jang
จุดเริ่มต้นจากการชอบปาร์ตี้ แล้วอยากมีรายได้เพิ่ม เรากับเพื่อนเลยอยากลองเสี่ยงดู
ว่าอาชีพรับจ้างจองโต๊ะมันจะไปได้ไกลขนาดไหน
อาชวิชญ์ อินทร์หา หรือ นาวี หนึ่งในผู้ก่อตั้งเพจรับจ้าง – Rub Jang นักศึกษาที่รวมกลุ่มกันเพื่อหารายได้พิเศษระหว่างเรียนจนเกิดเป็นเพจรับจ้างจองโต๊ะร้านนั่งดื่มทั่วจังหวัดขอนแก่น บริการแปลกใหม่สำหรับสายปาร์ตี้ที่ไม่อยากรอนานเพิ่มความสะดวกสบายให้กับใครหลายๆที่ไม่อยากเร่งรีบ
เพจรับจ้าง - Rub Jang คืออะไร ?
แพลตฟอร์มเฟสบุ๊คแฟนเพจที่เปิดให้นักดื่มหรือสายปาร์ตี้จ้างเราไปจองโต๊ะแทน นาวีได้เล่าให้เราฟังว่าเป็นการจ้างแบบรายวันสมมุติวันนี้เราไม่มีเวลาไปเลือกโต๊ะโซนดีๆที่เราอยากได้ก็สามารถใช้บริการกับเพจรับจ้างได้ ซึ่งธุรกิจนี้ไม่ได้มีเพียงนาวีคนเดียวเท่านั้น แต่ยังมีทีมงานน้องๆนักศึกษาที่ต้องการรายได้เสริมสลับกันเข้าเวรในการไปจองในแต่ละพื้นที่ทั่วจังหวัดขอนแก่น
จุดเริ่มต้นและแรงบันดาลใจของเพจรับจ้าง
นาวีเล่าว่าหลักๆแล้วจุดเริ่มต้นแรงบันดาลใจเกิดขึ้นมาจาก การชอบเที่ยวการปาร์ตี้กับกลุ่มเพื่อน ซึ่งคนที่ร่วมก่อตั้งกลุ่มก็เกิดมาจากความชอบที่คล้ายกัน พอเขาเอาแพชั่นหรือความชอบของทุกคนมาเป็นจุดตั้งต้น รวมทั้งมองถึงปัญหาของการไปเที่ยวกลางคืนที่หลายๆกลุ่มอาจจะเจอคือ ไม่มีใครอยากจะไปจองโต๊ะก่อน เขาเลยเอาปัญหาที่ว่านี้มาสร้างสรรค์ทำให้มันเกิดรายได้กับกลุ่มของเขาดีกว่า พอเริ่มจับทางจับกลุ่มลูกค้าได้ ธุรกิจนี้มันก็ต่อยอดไปได้ไกลคนให้ความสนใจมากขึ้น
แนวคิดในการทำธุรกิจของ รับจ้าง - Rub Jang
จากเด็กนักศึกษากลุ่มเล็กๆที่อยากหารายได้เสริมก้าวสู่การทำธุรกิจอย่างจริงจัง เขาไม่ได้ทำให้ธุรกิจเป็นเพียงนายจ้างกับลูกจ้างเท่านั้น แต่ทำให้ธุรกิจนี้เป็นเหมือนพี่เหมือนน้องในแง่ของลูกทีมที่เข้ามาร่วมทำงานด้วยทุกคนสามารถปรึกษากันได้ทุกเรื่อง ในส่วนของลูกค้าที่มาจ้างงานเพจนาวีและลูกทีมมีการเก็บความคิดเห็นของผู้ใช้บริการมาปรับเพื่อพัฒนาต่อยอดให้มันไปได้ไกลยิ่งขึ้น อีกหนึ่งเรื่องที่สำคัญคือภาษาของแอดมินที่ใช้ในการตอบหรือรับงานจากลูกค้าเขาจะทำให้มีเอกลักษณ์เน้นความสนุกสนาน ทำให้ลูกค้ารู้สึกเหมือนว่าตัวเองกำลังคุยกับเพื่อนอยู่ ซึ่งมันได้ผลเพราะมีลูกค้าเดิมที่กลับมาใช้บริการเพจกันเยอะหลังจากที่ร้านนั่งดื่มกลับมาเปิดให้บริการหรือแม้กระทั่งคอนเสิร์ตเองหลังจากสถานการณ์ Covid-19 ดีขึ้น
ความหลงใหลและความประทับใจต่อธุรกิจที่ทำ
สำหรับตัวนาวีเองนั้นตั้งแต่วันแรกที่เขาตัดสินใจจะทำธุรกิจนี้จนมาถึงปัจจุบันเขาไม่คิดเลยว่ามันจะมาไกลได้ขนาดนี้ ซึ่งมันสามารถสร้างรายได้ให้กับตัวเองและทีมได้จริงในระดับของนักศึกษาหรือแม้แต่กระทั่งคนที่ว่างงาน มันเป็นอาชีพทางเลือกใหม่ที่น่าสนใจและสร้างสรรค์จากปัญหาของวงนักดื่ม น้องๆในทีมของเขาหลายคนมีเงินเก็บ ช่วยแบ่งเบาภาระของทางบ้านได้อีกแรง บางคนอาจจะมองว่ามันเป็นงานที่คล่องเกี่ยวกับธุรกิจสีเทาแต่เขามองว่ามันไม่ใช่ไม่ดีทั้งหมดมันเป็นอีกทางเลือกหนึ่งที่ทุกคนมีสิทธิ์ในการตัดสินใจที่จะเข้ามาทำและสร้างรายได้ได้จริง
พอใจของฝาก
ของขึ้นชื่อต่างจังหวัดและร้านดังในโซเชียล ไม่ต้องไปถึงถิ่นก็ได้กินของอร่อย
ร้านขายของฝาก ร้านรับหิ้วของกิน ของอร่อย ของขึ้นชื่อจากทุกมุมทั่วไทยส่งตรงถึงมือผุ้บริโภคในจังหวัดขอนแก่น ที่มีทั้งหมด 2 สาขา และเดลิเวอรี่ ไม่ต้องไปถึงถิ่น ก็กินของอร่อยได้
จุดเริ่มต้นและแรงบันดาลใจของพอใจของฝาก
ณภธร เกศศักดิ์ทอง หรือ แก้ม พื้นเพเป็นคนจังหวัดมหาสารคามแต่ได้เข้ามาทำงานาที่จังหวัดขอนแก่นพร้อมกับมีครอบครัวจึงทำให้เธอลงหลักปักฐานที่นี่จากการทำงานบัญชีที่ธนาคารแห่งหนึ่งจังหวะชีวิตของเธอก็ทำให้เธอตั้งท้องและหยุดการทำงานเพื่อลาคลอดบวกกับช่วงระหว่างท้องจะมีอาการที่กินเยอะกว่าปกติอยากทานของหวานหรือขนมเราก็เลยพยายามหาหรือสั่งของยากๆที่เราอยากกินมาจนได้ ด้วยความที่เธอเสียดายค่าส่งในแต่ละครั้งที่สั่งก็จะสั่งในปริมาณที่มากแต่มันก็เกิดเป็นปัญหาเพราะกินไม่ทัน เธอจึงเริ่มต้นคิดว่าอยากจะถามเพื่อนในเฟสบุ๊คว่ามีใครสนใจอยากกินทานเหมือนกันไหมเรามาหารกัน ประกอบกับช่วงนั้นสามีของเธอซึ่งทำงานรับเหมาจึงทำให้เดินทางไปต่างจังหวัดบ่อย ก็จะถามเธออยู่เสมอว่าอยากทานอะไรเป็นพิเศษไหมจะซื้อไปฝากหรืออยากเอาไปโพสขายให้กับเพื่อนๆไหม ซึ่งเพื่อนของเธอก็ให้ความสนใจกันอย่างมากเพราะมันจะมีบางร้านบางอย่างที่ต้องไปซื้อหน้าร้านเท่านั้นไม่ส่งไปรษณีย์ ก็เลยเริ่มทำแบบไม่กดดันมากเป็นเหมือนงานอดิเรกเพราะเธอต้องการจะหาอะไรทำเพื่อแก้ไขสภาวะซึมเศร้าหลังคลอดด้วยก็เลยเกิดเป็นธุรกิจรับหิ้วก่อนพอคนให้ความสนใจมากขึ้นคุณแก้มรู้สึกว่ามันเป็นงานที่สามารถสร้างรายได้ให้กับตัวเองและครอบครัวเธอจึงตัดสินใจที่จะเปิดร้านแบบจริงจังขึ้นมารวบรวมเอาของขึ้นชื่อแต่ละจังหวัดมาไว้ที่ขอนแก่น เพื่อให้ลูกค้ามารับที่ร้านเป็นการลดค่าส่งของลูกค้าอีกด้วย
คุณแก้มเขามองเห็นถึงคุณค่าของการที่มีคนให้ของฝากกับตัวเองเพราะก่อนที่เธอจะมาเริ่มทำธุรกิจพอใจของฝากเธอเป็นพนักงานธนาคารที่ต้องดูแลลูกค้า บางครั้งก็จะมีคนเขาของมาฝากเธออยู่บ่อยๆมันเป็นความรู้สึกที่เธอซาบซึ้งและเป็นอะไรที่น่ารักเลยเป็นแรงบันดาลใจให้กับเธอในการอยากหาของอร่อยๆมาฝากให้คนที่เรารัก
แนวคิดในการทำธุรกิจของคุณเป็นแบบไหน
เธออยากจะย่อต่างจังหวัดมาไว้ในที่เดียวบริการความสะดวกสบายให้กับลูกค้านอกจากนี้เธอยังเพิ่มทางเลือกให้กับลูกค้าสำหรับคนที่ไม่อยากเสียค่าส่งสามารถมารับหรือซื้อที่หน้าร้านทั้ง 2 สาขาได้และสำหรับคนที่ไม่สะดวกเราก็มีบริการเดลิเวอรี่ส่งให้ถึงหน้าบ้านสำหรับตัวสินค้าภายในร้านไม่ได้มีเพียงแค่ของเดิมๆเท่านั้นเธอจะปรับเปลี่ยนตามอาหารใหม่ๆหรือของขึ้นชื่อในแต่ละจังหวัดโดยจะปรับเปลี่ยนทุกๆเดือนไม่ได้มีเพียงของเดิมๆเท่านั้น หลักๆแล้วเธอให้ความสำคัญกับการบริการความเอาใจใส่ลูกค้าในการดำเนินธุรกิจจึงทำให้มีฐานลูกค้าเดิมอยู่กับร้านพอใจของฝากมาอย่างยาวนานตั้งแต่อยู่บนเฟสบุ๊คจนกระทั่งเปิดหน้าร้าน 2 สาขาในจังหวัดขอนแก่น
ขอขอบคุณผู้เข้าร่วมกิจกรรมทุกท่านรวมไปถึง Storyteller ที่มาแลกเปลี่ยนประสบการณ์ความรู้ใหม่ๆให้กันเกิดเป็น Community อาจจะไม่ได้ใหญ่มากแต่มันก็มีความสนุกสนานและแฝงไปด้วยความอบอุ่นที่ทุกคนมอบให้กัน
.
ติดตาม Lifebrary ห้องสมุดชีวิต ในหมวดหมู่ธุรกิจสร้างสรรค์ประเภทอื่น ๆ ได้ทาง Facebook Page: TCDC Khon Kaen
สนใจเรื่องราวของ Storyteller เพิ่มเติมติดตามได้ที่
Facebook Page: OKAS-โอกาส ขอนแก่น
Facebook Page: รับจ้าง – Rubjang
Facebook Page: พอใจของฝาก
Comentarios